Steeds meer organisaties ontvangen meldingen van grensoverschrijdend gedrag, zoals agressie, pestgedrag en seksuele intimidatie. In sommige gevallen gaat het niet om op zichzelf staande incidenten, maar is er sprake van een (soms jarenlang aanwezig) patroon. Grensoverschrijdend gedrag heeft vooral gevolgen voor slachtoffers en andere betrokkenen, maar schaadt ook de organisatie. Het kan een negatieve impact hebben op de werksfeer, bedrijfscultuur en zelfs reputatieschade met zich meebrengen. Helemaal nu grensoverschrijdend gedrag volop media-aandacht krijgt.
Hoe ga je hier als organisatie mee om?
Waarom directe en proportionele opvolging cruciaal is
Zijn er signalen van grensoverschrijdend gedrag? Dan is het essentieel om deze signalen direct en proportioneel op te volgen. Zowel te hard als te zacht ingrijpen kan grote gevolgen hebben. Een zorgvuldige afweging van de belangen van de melder, beklaagde en organisatie is cruciaal.
Uit ervaring weten we dat er in sommige gevallen andere motieven, de aard en de omvang kunnen meespelen bij het melden van dergelijke misstanden binnen organisaties. Daarom is het belangrijk om helderheid te scheppen over in hoeverre de ontstane situatie of melding, aanleiding is tot een onderzoek.
Indien er vermoedens zij van grensoverschrijdend gedrag, is het raadzaam om een onderzoeksbureau om advies te vragen.
Signum Interfocus is een door de Minister van Justitie en Veiligheid erkend particulier onderzoeksbureau (POB-nummer 1790) en handelt in overeenstemming met de Wetparticuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr). Signum Interfocus is daarnaast in het bezig van het Keurmerk Particulier Onderzoeksbureau (certificaatnummer DNVB-2022017).
Kennis van zaken
Een onderzoek naar vermoedens van grensoverschrijdend gedrag vraagt om inschattingsvermogen, mensenkennis, (organisatie)sensitiviteit en bewustzijn. Als recherchebureau werken we met integriteitsonderzoekers die deze eigenschappen combineren met ervaring in:
- Human resource management
- Opsporing
- Criminologie
- Politicologie
- Psychologie
- Bestuurs- en organisatiekunde
Daarnaast hebben wij de afgelopen jaren meerdere onderzoeken uitgevoerd naar onder andere racisme, angstcultuur, ongewenste intimiteiten en intimidatie. Onze onderzoekers hebben bovendien ruimte ervaring met integriteitsonderzoeken en adviestrajecten bij grote organisaties, zoals beursgenoteerde ondernemingen.
Hierdoor zijn we in staat om onze opdrachtgever te adviseren over de nodige afwegingen voor het onderzoek, waarbij we rekening houden met de voorgenoemde zaken.
Onze werkwijze in vier stappen
1. Intakegesprek
Een onderzoek naar vermoedens van grensoverschrijdend gedrag start met een intakegesprek. In dit gesprek analyseren we de casus en bespreken we de (on)mogelijkheden van een mogelijk onderzoek. Op basis van deze intake en de ter beschikking gestelde aanvullende informatie, sturen we een heldere, beknopte offerte toe.
2. Verkennend onderzoek
Vervolgens beoordelen we de validiteit van de melding en de aard van het gedrag. We analyseren de beschikbare informatie, voeren gesprekken met de opdrachtgever en interviewen de melder(s). Dit bepaalt of een vervolgonderzoek gerechtvaardigd is. De uitkomst van het verkennend onderzoek kan ook zijn dat een andere aanpak, zoals mediation of een cultuuronderzoek, meer passend is.
3. Feitenonderzoek
Wijst het verkennend onderzoek uit dat er duidelijke op personen herleidbare meldingen van (ernstig) grensoverschrijdend gedrag zijn? Dan volgt een persoonsgericht feitenonderzoek. Dit onderzoek bestaat uit een aantal onderdelen: het opstellen van een onderzoeks- en communicatieplan, interviews met benadeelden, getuige(n) en de beklaagde.
Onderzoeks- en communicatieplan
In het feitenonderzoek starten we met het opstellen van een onderzoeksplan aan de hand van ons onderzoeksprotocol. Hierin vind je onder andere:
- De doelstelling van het onderzoek
- De scope van het onderzoek
Daarnaast maken we afspraken over hoe en wanneer we terugkoppelen over de voortgang en tussentijdse resultaten van het onderzoek. Ook maken we heldere keuzes over het informeren van de melder(s), benadeelde(n), beklaagde en de uit te voeren onderzoekshandelingen.
Startinterview beklaagde
In dit gesprek vragen wij de beklaagde om mee te werken aan het onderzoek. We leggen uit hoe het onderzoek zal verlopen en we vragen de beklaagde om een eerste reactie te geven op de melding(en).
Daarnaast krijgt de beklaagde de kans om getuigen en andere bronnen aan te dragen die volgens zijn/haar beleving van toegevoegde waarde zijn voor het onderzoek. In het kader van hoor en wederhoor wordt de beklaagde medegedeeld dat hij/zij aan het einde van het onderzoek de gelegenheid om te reageren op de onderzoeksbevindingen.
Vervolgonderzoek
Op basis van de melding en de aangeleverde informatie van zowel de melder(s), benadeelde(n) als de beklaagde, voeren we vervolgonderzoek uit. We spreken met getuigen en met andere mensen binnen de organisatie die meer informatie en context kunnen geven over de situatie.
Mits relevant en beschikbaar, bekijken we ook documenten en digitale bronnen, zoals e-mails, WhatsApp- en SMS-berichten
Wederhoor beklaagde
Aan het einde van het onderzoek krijgt de beklaagde de gelegenheid om in een interview te reageren op de bevindingen uit het onderzoek.
4. Onderzoeksrapport
Na afronding van het onderzoek maken we een rapportage van de onderzoeksbevindingen. We doen hierbij geen uitspraken over de kwalificatie van de gedragingen als zodanig (of er wel of geen sprake is van een bepaald soort gedrag), maar beperken ons tot het weergeven van feiten en omstandigheden.
Op basis van het rapport is het de verantwoordelijkheid van de opdrachtgever om de gepresenteerde feiten juridisch in te kaderen welke eventueel kunnen leiden tot het nemen van arbeidsrechtelijke maatregelen. Wij adviseren de opdrachtgever dit bij voorkeur te doen in overleg met of op advies van de juridische afdeling en/of een advocaat.
Evaluatie
Tot slot wordt het onderzoek geëvalueerd. Hierbij worden, indien mogelijk, ‘lessons learned’ belicht voor de organisatie, om in de toekomst grensoverschrijdend gedrag zoveel mogelijk te voorkomen.
Meer weten?
Zijn er vermoedens van grensoverschrijdend gedrag en overweeg je om een onderzoek te laten verrichten? Neem vrijblijvend contact met ons op om eerst te sparren over de casus.
