Bij de directie van een groot warenhuis komt een melding binnen van racisme en discriminatie. Er wordt een onderzoeksbureau ingeschakeld. Bij het toetsen van de melding blijkt er meer aan de hand. Een langslepende ruzie tussen twee afdelingen heeft het kookpunt bereikt.

Bij een groot warenhuis is er al jaren veel aandacht voor integriteit en grensoverschrijdend gedrag door middel van e-learning-programma’s en functionerings- en beoordelingsgesprekken. Het management is getraind in het herkennen van ongewenst gedrag en het personeel is goed geïnformeerd over de mogelijkheden om een melding te doen.

Onderzoeksbureau ingeschakeld

Toch komt er een melding binnen. Er zou op de inkoopafdeling sprake zijn van racisme en discriminatie door een aantal collega’s. De directie besluit – volgens protocol – een onderzoeksbureau in te schakelen. Het bureau gaat in gesprek met degenen die de melding hebben gedaan, onder meer om de validiteit van de melding te toetsen. Dit is een belangrijk aspect van een integriteitsonderzoek, om te voorkomen dat de opvolging als disproportioneel wordt betiteld en om te toetsen of de melding niet op basis van oneigenlijke motieven is gedaan.

Er is sprake van twee kampen die elkaar voortdurend in de haren vliegen

Cultuur van roddelen, achterklap en smaad

Tijdens de gesprekken blijkt dat er heel veel speelt op de inkoopafdeling. Er is sprake van twee kampen die elkaar voortdurend in de haren vliegen en in een kwaad daglicht zetten. Geïnterviewde medewerkers spreken over een cultuur van roddelen, achterklap en smaad. Wanneer de onderzoekers de melding – gedaan door meerdere personen – zorgvuldig in kaart brengen, merken zij dat de getuigenissen en verhalen nogal van elkaar verschillen.

Na doorvragen blijkt dat men veel van horen zeggen heeft en bekennen de medewerkers een valse melding te hebben gedaan om aandacht te vragen voor hun problematiek. Hierbij hebben zij twee collega’s uit het andere kamp beschuldigd van racistisch en discriminatoir gedrag omdat er sprake was van onderlinge strijd en ruzies, zónder dat men zich schuldig had gemaakt aan deze zaken. Men wist geen andere uitweg dan het doen van een – zoals men het zelf omschreef – stevige melding. Het onderzoeksbureau staakt het feitenonderzoek en brengt verslag uit aan de opdrachtgever.

Opleidingen en jaarlijkse survey

De directie grijpt in. De medewerkers die de valse melding deden, krijgen een officiële waarschuwing en er wordt een adviesbureau ingeschakeld om de cultuur te verbeteren. Ook besluit men om, door middel van een survey, jaarlijks te meten in hoeverre er sprake is van grensoverschrijdend gedrag in de organisatie. De trainingen voor leidinggevenden en een organisatie brede e-learning worden ook voor 2023 weer op de agenda gezet.